Narcisme. Het is een term die we vaak in het alledaagse gesprek horen, meestal gebruikt om iemand te beschrijven die zichzelf erg belangrijk vindt. Maar achter deze simpele beschrijving schuilt een complexe en vaak destructieve persoonlijkheidskenmerk die de levens van veel mensen raakt. Of het nu gaat om de subtiele manipulatie van een narcistische ouder, de overweldigende charmes van een narcistische partner, of een andere naaste (vriend, vriendin, werkgever), het is enorm heftig om mee te maken. In dit artikel duik ik diep in de wereld van narcisme. Ik belicht vijf non-fictie boeken die dit complexe onderwerp verkennen en presenteer daarnaast vijf fictieboeken met personages die duidelijk narcistische eigenschappen vertonen.
5x non-fictie boeken over narcisme
Voorbij het narcisme – Mjon van Oers
in je relaties, familie en werk
In Voorbij het narcisme in je relaties, familie en werk onthult Mjon van Oers de doordringende invloed van narcisme op diverse aspecten van het leven, variërend van persoonlijke relaties tot de werkomgeving. Hoewel vaak geassocieerd met overdreven eigenliefde, gaat narcisme in feite over een diepgaand patroon van grootsheid, een constante behoefte aan bewondering en een opvallend gebrek aan empathie. Terwijl narcisten vaak charmant en aantrekkelijk kunnen zijn, is het essentieel om de symptomen van deze persoonlijkheidsstoornis te herkennen en strategieën te ontwikkelen om jezelf ertegen te beschermen. Het boek is rijk aan voorbeelden, persoonlijke verhalen en praktische tips. Je kan het zien als een uitgebreide gids voor iedereen die te maken heeft met dit bijzonder complexe fenomeen.
Uit de schaduw van narcisme – Marjan de Vries
Over‐leven met een narcistische partner of ouder
Mensen in een relatie met narcistische personen ervaren twijfelen vaak aan hun eigen waarnemingen en gevoelens. Marjan de Vries belicht in dit boek de subtiele en soms overtuigende methodes van narcisten, die aanvankelijk overkomen als zorgzaam en betrokken, maar uiteindelijk blijkt hun ware aard: eenzijdig en zelfgericht. Dit kan leiden tot een diep gevoel van ongelijkwaardigheid bij hun partners of kinderen, die vaak worstelen met hun zelfvertrouwen en zelfbeeld. Met behulp van talrijke praktijkvoorbeelden geeft De Vries je inzicht in het herkennen van narcisme. Ze geeft strategieën om weerbaarder te worden, zowel binnen de relatie als daarbuiten voor degenen die ervoor kiezen om een dergelijke relatie te beëindigen.
Narcisme – Nelly De Keye
Herken en begrijp de narcisten in je leven
Narcisme manifesteert zich niet alleen in grootschalige, bekende personen zoals Trump en Poetin. Het kan ook op subtielere, meer verborgen manieren, schade toebrengen in alledaagse relaties. Ervaringsdeskundige Nelly De Keye duikt diep in de wereld van narcisme. Hierbij maakt ze gebruik van herkenbare situaties uit het dagelijks leven om de ware aard van dit gedrag te onthullen. Ze stelt essentiële vragen zoals: Wat trekt iemand aan in een narcist? Kunnen narcisten daadwerkelijk veranderen? En zijn ze zich bewust van de schade die ze aanrichten? Het boek is niet alleen een verhelderende blik op de aard van narcisme, maar ook een gids om grenzen te stellen en jezelf te beschermen in de aanwezigheid van dergelijke personen.
Narcisme in relaties – Alice Vlottes
Loskomen uit het web van een narcistische partner
Narcistische persoonlijkheidsstoornissen zijn vaak verborgen achter de charmes en het magnetisme van het individu, waardoor partners in de val kunnen lopen zonder de ware aard van hun geliefde te herkennen. “Narcisme in relaties” biedt een verhelderend inzicht in de uitdagingen en worstelingen die ontstaan in relaties met narcisten. Met een combinatie van wetenschappelijke informatie en diepgaande interviews met (ex-)partners, verkennen Alice Vlottes en haar coauteur de zeven fasen van een relatie met een narcist. Het boek richt zich specifiek op de ervaringen van de partners van narcisten, belichtend hoe zij de negatieve effecten van de narcist kunnen herkennen en zichzelf uiteindelijk kunnen bevrijden van deze destructieve band. Het is het eerste van zijn soort dat speciale aandacht besteedt aan de vaak over het hoofd geziene en ondergewaardeerde ervaringen van deze partners.
Ben ik nou gek? – Petra Roelofsen
Ben ik nou gek? is een diepgaand handboek van Petra Roelofsen over de schadelijke impact van narcistische ouders op hun kinderen en partners. Het boek, dat in juli 2023 al 5.000 keer in eigen beheer werd verkocht, belicht de subtiele manipulaties en emotionele schade veroorzaakt door narcisten binnen het gezin. Roelofsen, een therapeut gespecialiseerd in narcisme, biedt inzichten, herkenningslijsten en praktische tips om de controle over het eigen leven terug te krijgen. Het boek is bedoeld als een gids voor diegenen die worstelen met de nasleep van een relatie met een narcist, zodat ze uiteindelijk hun ware zelf kunnen herontdekken.
5x fictie boeken over narcisme
Lolita – Vladimir Nabokov
- Samenvatting: Humbert Humbert, een hoogopgeleide man met een obsessie voor jonge meisjes, wordt verliefd op Dolores Haze, bij hem bekend als “Lolita”. De roman volgt zijn intellectuele verantwoordingen en de morele grenzen die hij overschrijdt in zijn relatie met haar.
- Karakter met narcistische trekken: Humbert Humbert vertoont duidelijke narcistische eigenschappen door zijn manipulatieve gedrag en het rechtvaardigen van zijn acties, ondanks hun onmiskenbare immoraliteit.
De grote Gatsby – F. Scott Fitzgerald
- Samenvatting: Jay Gatsby is een mysterieuze miljonair die extravagante feesten organiseert in de hoop zijn verloren liefde, Daisy Buchanan, opnieuw te winnen.
- Karakter met narcistische trekken: Tom Buchanan vertoont duidelijke narcistische eigenschappen met zijn arrogantie, egoïsme en gebrek aan empathie.
American Psycho – Bret Easton Ellis.
- Samenvatting: Patrick Bateman is een welgestelde bankier in Manhattan met een duister geheim. Overdag leidt hij een luxe leven, maar ’s nachts geeft hij toe aan zijn sadistische en psychopathische neigingen.
- Karakter met narcistische trekken: Patrick Bateman is een extreem voorbeeld van narcisme vermengd met psychopathie.
De God van kleine dingen – A. Roy
- Samenvatting: Het verhaal volgt de tweeling Estha en Rahel in Kerala, India, die te maken krijgen met een familietragedie en de daaropvolgende gevolgen die hun leven ontwrichten.
- Karakter met narcistische trekken: Baby Kochamma toont zeker enige narcistische eigenschappen in haar obsessieve en manipulatieve gedrag.
Harry Potter – J.K Rowling
- Samenvatting: We volgen de jonge tovenaar, Harry Potter, die ontdekt dat hij een tovenaar is en naar Zweinstein gaat, waar hij vrienden maakt, vijanden tegenkomt en de waarheid leert over zijn verleden en zijn confrontatie met de duistere tovenaar Voldemort.
- Karakter met narcistische trekken: Dolores Umbridge en Draco Malfidus vertonen in verschillende mate narcistische kenmerken, zoals een hoge eigenwaarde en een behoefte aan bewondering.
Wat is narcisme?
Narcisme verwijst naar een liefde voor of fixatie op zichzelf, vaak gekenmerkt door een gevoel van superioriteit, een hunkering naar bewondering, en een gebrek aan empathie voor anderen. Het is zowel een persoonlijkheidstrek als de basis van een specifieke persoonlijkheidsstoornis, de narcistische persoonlijkheidsstoornis (NPS).
Kenmerken van Narcisme
- Mensen met narcistische trekken of NPS vertonen vaak de volgende gedragingen of kenmerken:
- Een opgeblazen gevoel van eigen belang: Narcisten hebben vaak een overdreven gevoel van hun eigen waarde en geloven dat ze uniek zijn.
- Behoefte aan voortdurende bewondering: Ze verlangen voortdurend naar complimenten en bevestiging van anderen.
- Gebrek aan empathie: Ze hebben moeite (of onwil) om zich in te leven in de gevoelens en behoeften van anderen.
- Fantasieën over onbeperkt succes, macht, genialiteit, schoonheid, of ideale liefde.
- Geloof dat men ‘speciaal’ is en alleen kan worden begrepen door, of moet omgaan met, andere speciale of hoogstaande mensen.
- Exploitatie van anderen: Ze gebruiken anderen om hun eigen doelen te bereiken zonder rekening te houden met de gevoelens of rechten van die personen.
- Jaloezie van anderen of de overtuiging dat anderen jaloers zijn op hen.
- Arrogant of hooghartig
Narcistische Persoonlijkheidsstoornis (NPS)
Terwijl veel mensen enkele narcistische trekken kunnen vertonen, is het belangrijk om een onderscheid te maken tussen iemand die simpelweg zelfverzekerd of zelfbewust is en iemand die daadwerkelijk lijdt aan NPS. Narcistische persoonlijkheidsstoornis is een formele diagnose die wordt gesteld wanneer iemand een aanhoudend patroon van grootheidswaan (in fantasie of gedrag), een behoefte aan bewondering, een gebrek aan empathie vertoont, en dit patroon significant leed of beperking in hun leven veroorzaakt.
Meer lezen over dit onderwerp? Bekijk dan deze website.
