Na de Years of Trees breekt een hele lange (en belangrijke) periode aan in Midden-Aarde: het Eerste Tijdperk. Dit is een van mijn favoriete periodes in de tijdlijn van Midden-Aarde. We duiken hier in een periode vol epische verhalen, onvergetelijke helden en beslissende gevechten die de loop van de wereld voorgoed zouden veranderen. Deze era, gekenmerkt door de strijd tegen de duistere heer Morgoth, brengt ons naar de verhalen van moed, verraad en hoop. Je maakt hier ook kennis met het (prachtige) verhaal van Beren en Lúthien. Daarnaast speelt er nog veel meer in de First Age. Van de opkomst van de Elfenrijken in Beleriand tot de legendarische daden van de Edain, de menselijke bondgenoten van de Elfen, ontvouwt het Eerste Tijdperk een verhaal waarin de strijd tussen goed en kwaad centraal staat.
Artikelen over de tijdlijn van Midden-Aarde / de wereld van Tolkien
- Tijdlijn van Midden-Aarde: de schepping
- Tijdlijn van Midden-Aarde: Years of Music, Ainur en Valar
- Tijdlijn van Midden-Aarde: Beginning of time
- Tijdlijn van Midden-Aarde: Years of the Lamps
- Tijdlijn van Midden-Aarde: Years of the Trees
- Tijdlijn van Midden-Aarde: Het Eerste Tijdperk
- Tijdlijn van Midden-Aarde: Het Tweede Tijdperk
- Tijdlijn van Midden-Aarde: Het Derde Tijdperk (deel 1)
- Tijdlijn van Midden-Aarde: Het Derde Tijdperk (deel 2)
- Tijdlijn van Midden-Aarde: Het Vierde Tijdperk
F.A. 1: Ontwaken van de Mensen in Hildórien
In het jaar F.A. 1 vond een cruciale gebeurtenis plaats met het ontwaken van de Mensen in Hildórien. Deze plek is gelegen in het verre oosten van Midden-Aarde. Dit moment markeert het begin van de betrokkenheid van de Mensen in de bredere geschiedenis en de machtsstrijd van Midden-Aarde. Hildórien, vaak gehuld in mysterie en zelden beschreven in de teksten van Tolkien, wordt beschouwd als de geboorteplaats van de mensheid, vanwaar ze zich verspreidden over de continenten en een significante rol speelden in de gebeurtenissen die volgden.
Goed om te weten: Het ontwaken van de Mensen wordt op veel tijdlijnen van Midden-Aarde, waaronder die van mij, geplaatst in het begin van het Eerste Tijdperk, maar deze datum is allesbehalve specifiek. Tolkien suggereert dat de Mensen ontwaakten toen de eerste zon opkwam. Dit is ietsjes later dan de allereerste jaren van het Eerste Tijdperk.
F.A. 7: Fingolfin wordt Hoge Koning van de Noldor
Zeven jaar na het ontwaken van de Mensen, neemt Fingolfin, een van de meest eerbiedwaardige Elfenprinsen van de Noldor, de titel van Hoge Koning op zich. Deze periode wordt gekenmerkt door de voortdurende strijd tussen de Noldor, een factie van de Elfen die naar Midden-Aarde terugkeerden uit Valinor, en Morgoth, de duistere heerser en voornaamste antagonist van het Eerste Tijdperk. De leiderschap van Fingolfin en vastberadenheid werden als essentieel gezien in de strijd tegen De kwaadaardige krachten van Morgoth. Fingolfin is naar mijn mening een van de belangrijkste karakters in de First-Age van Midden-Aarde. Jammer dat hij niet vaak benoemd wordt buiten de boeken die over de geschiedenis van Midden-Aarde gaan. Hij had dit zeker verdient.
Waarom is Fingolfin zo belangrijk?
Fingolfin wordt beschouwd als een van de meest eerbiedwaardige Elfenprinsen van de Noldor vanwege zijn buitengewone leiderschap, moed en nobele karakter. Als Hoge Koning van de Noldor in Midden-Aarde leidde hij zijn volk met wijsheid en integriteit, zelfs onder de meest uitdagende omstandigheden. Zijn legendarische uitdaging aan Morgoth, de duistere heer van Angband, waarin hij aanzienlijke wonden toebracht voordat hij viel, is het toonbeeld van zijn heldenmoed en zelfopoffering. Deze daad, samen met zijn onwankelbare toewijding aan de strijd tegen het kwaad en zijn vermogen om hoop en eenheid onder zijn volk te inspireren, hebben er voor gezorgd dat hij zeker een plek verdient in de geschiedenis van Midden-Aarde.
F.A. 50: De stichting van de Noldor koninkrijken
Rond het jaar F.A. 50 begonnen de Noldor met het zoeken naar geschikte locaties om nieuwe koninkrijken te stichten, weg van de alziende ogen van Morgoth en zijn dienaren. Deze koninkrijken, waaronder Gondolin, Nargothrond en Doriath (hoewel Doriath geregeerd werd door Thingol, een Sindar Elf, en nauw verbonden was met de Noldor), werden bastions van hoop en centra van verzet tegen Morgoth.
F.A. 60: De Glorieuze Slag – Dagor Aglareb – Eerste Tijdperk
In F.A. 60 lanceerde Morgoth een verrassingsaanval op de Noldor, maar werd verslagen in de Glorieuze Slag, bekend als Dagor Aglareb. De Noldor achtervolgden de terugtrekkende krachten van Morgoth en belegerden zijn vesting, Angband, gedurende de volgende 400 jaar. Deze belegering markeerde een periode van relatieve vrede en veiligheid voor de Noldor en hun bondgenoten.
Leuk om te weten: Dagor Aglareb, ook bekend als de Glorieuze Slag, was een van de vijf grote veldslagen van Beleriand in het Eerste Tijdperk.
F.A. 455: Dagor Bragollach
In het jaar 455 van het Eerste Tijdperk, bereikte de strijd tussen de Elfen en Morgoth een kritiek punt tijdens de Slag van de Plotselinge Vlam, bekend als Dagor Bragollach. Deze slag markeerde het einde van de lange belegering van Angband, die de Noldor en hun bondgenoten hadden gehandhaafd. Morgoth, met hernieuwde kracht en een leger versterkt door Balrogs, draken, waaronder Glaurung, en talloze orks, lanceerde een verwoestende aanval die vele rijken van de Elfen en Mensen verwoestte. Glaurung, de vader van draken, speelde een cruciale rol in deze vernietiging, waarbij hij dood en verderf zaaide onder de vrije volkeren van Midden-Aarde.
F.A. 456:Uitdaging van Fingolfin en de val van een koning
Een jaar na de catastrofale gebeurtenissen van Dagor Bragollach, gedreven door wanhoop en woede over de nederlagen van zijn volk, daagde Fingolfin, de Hoge Koning van de Noldor, Morgoth zelf uit tot een één-op-één gevecht. Deze uitdaging was ongekend; nooit eerder had een sterfelijk wezen het gewaagd de duistere heer van Angband op dergelijke wijze uit te dagen. Hoewel Morgoth uiteindelijk overwon en Fingolfin doodde, slaagde de Elfenkoning erin Morgoth blijvende wonden toe te brengen, waaronder een ernstige verwonding aan zijn voet.
Voordat Morgoth de kans kreeg het lichaam van Fingolfin te onteren, kwam Thorondor, de koning der adelaars, tussenbeide. Thorondor redde Fingolfin’s lichaam en bracht het terug naar Gondolin voor een waardige begrafenis. Tijdens deze reddingsactie slaagde Thorondor erin Morgoth verder te verwonden door zijn gezicht te verminken met zijn klauwen, een daad die de trots van Morgoth diep raakte en een blijvend teken van zijn confrontatie met de moed van de Elfen.
Waarom deed Thorondor dit?
Ik vroeg me altijd af waarom Thorondor dit deed. Het liefst bemoeiden de Adelaars zich namelijk niet met zulke aardse zaken. Ze waren erg terughoudend op dit gebied. De beslissing van Thorondor om tussenbeide te komen en Fingolfins lichaam te redden, was waarschijnlijk gemotiveerd door respect voor Fingolfins moed en de wens om zijn nagedachtenis te eren. Bovendien was deze actie symbolisch voor de voortdurende, zij het indirecte, steun van de Valar aan de strijd tegen Morgoth. De adelaars, en Thorondor in het bijzonder, speelden in verschillende verhalen van Tolkien een rol als beschermers en redders, wat aantoont dat, hoewel de Valar zich niet direct met de zaken van Midden-Aarde bemoeiden, zij nog steeds hun zegen en hulp boden op kritieke momenten via dergelijke machtige wezens.
De opvolger van Fingolfin
Na de dood van Fingolfin nam Fingon, de zoon van Fingolfin, de titel van Hoge Koning van de Noldor over. Fingon’s heerschappij werd gekenmerkt door een voortdurende strijd tegen de overweldigende krachten van Morgoth, terwijl hij probeerde de erfenis van zijn vader te eren en de Noldor te leiden in een tijd van grote onzekerheid en dreiging.
F.A. 464: Het legendarische ontmoeten van Beren en Lúthien
In het jaar F.A. 464 vond een van de meest hartverwarmende en tegelijk tragische gebeurtenissen in de geschiedenis van Midden-Aarde plaats: de ontmoeting van Beren en Lúthien. Beren, een sterfelijke mens, stuitte in een bosweide op Lúthien, de Elfenprinses van Doriath. Het was liefde op het eerste gezicht. Hun liefdesverhaal wordt vaak gezien als een van de meest ontroerende en poëtische binnen de verhalen van Tolkien.
F.A. 465: De Onmogelijke Opdracht van Thingol
Het volgende jaar, F.A. 465, stond Thingol, De vader van Lúthien en koning van Doriath, sceptisch tegenover het idee dat zijn dochter zou trouwen met een sterfelijk mens. In een poging om deze verbintenis te ontmoedigen, gaf hij Beren een schijnbaar onmogelijke taak: het terughalen van een Silmaril uit de kroon van Morgoth, diep in de vesting Angband. Deze Silmarillen waren de meest begeerde juwelen in Midden-Aarde, gevuld met het onvergankelijke licht van de Twee Bomen van Valinor.
Heldhaftige Redding
Tijdens zijn queeste om de Silmaril te verkrijgen, werd Beren gevangen genomen. Lúthien, vastbesloten om haar geliefde te redden, volgde hem en slaagde erin Sauron te verslaan. Met haar krachtige toverkracht dwong ze Sauron om Beren vrij te laten. Sauron, vernederd en verslagen, vluchtte naar Taur-nu-Fuin, het voormalige Elfenbolwerk Dorthonion dat verloren was gegaan tijdens de Dagor Bragollach.
Goed om te weten: Veel mensen verwarren het verslaan van Sauron in het verslaan van Morgoth, maar dat is niet zo. Sauron, die je kent uit de boekenreeks genaamd In de Ban van de Ring, was een elf van de Maiar en een dienaar van Morgoth.
F.A. 466: De diefstal van de Silmaril en het lot van Beren
In F.A. 466 slaagden Beren en Lúthien er, door gebruik te maken van magische zang, in Morgoth in slaap te brengen, waardoor Beren een Silmaril van zijn kroon kon stelen. Hun vreugde was echter van korte duur. Op de terugweg naar Doriath werden ze aangevallen door Caracharoth, een reusachtige weerwolf die de Silmaril inslikte. Beren nam deel aan de jacht op Carcharoth, maar raakte dodelijk gewond en stierf kort nadat hij de Silmaril aan Thingol had teruggegeven.
F.A. 467: De reis naar de Huizen der Doden
In F.A. 467 onderneemt Lúthien, gedreven door liefde en verdriet om het verlies van Beren, een ongeëvenaarde reis naar de Huizen der Doden. Daar smeekt ze Mandos, de meester van de dood en een van de Valar, om het leven van Beren te herstellen en haar toe te staan haar onsterfelijkheid op te geven om met hem als sterfelijke te leven. Mandos, diep geraakt door hun ware liefde en opoffering, stemt in met haar verzoek. Dit is naar mijn mening een uniek moment in de geschiedenis van Midden-Aarde, waar de kracht van liefde zelfs de grenzen van leven en dood overstijgt.
F.A. 468: Voorbereidingen voor oorlog
Het jaar daarop, F.A. 468, begint Maedhros, de oudste zoon van Fëanor, met het samenstellen van een leger om Angband opnieuw te belegeren en de verloren koninkrijken en steden van de Noldor terug te eisen. Dit initiatief, bekend als de Unie van Maedhros, toont de vastberadenheid en hoop van de Elfen en hun bondgenoten om Morgoth te verslaan en hun landen te heroveren. De Unie van Maedhros omvatte verschillende Elfenrijken, waaronder de restanten van de Noldor onder leiding van de zonen van Fëanor, het koninkrijk van Fingon in Hithlum en de rijken van de Sindar, geleid door Orodreth in Nargothrond en Círdan bij de Falas. Ook waren er Mensen betrokken, met name de Huizen van Bëor, Hador, en Haleth, evenals een contingent van Dwergen uit de bergen van Belegost.
F.A. 472: Nírnaeth Arnoediad – De Slag van Ongetelde Tranen
In F.A. 472 trekt het leger van Maedhros, bestaande uit Elfen en Mensen, op tegen Angband in de Nírnaeth Arnoediad. Dit wordt ook wel De Slag van Ongetelde Tranen genoemd. Deze veldslag eindigt in een catastrofale nederlaag voor de geallieerden. De overwinning van Morgoth verzekert zijn heerschappij over het gehele noorden van Midden-Aarde en luidt een donkere periode in voor de vrije volkeren. Morgoth besluit om de resterende Elfensteden te vernietigen.
F.A. 473: Bescherming in Doriath
Het volgende jaar, F.A. 473, in de nasleep van de tragische Slag van Ongetelde Tranen, wordt Túrin, een kind van Mensen en zoon van de heer van Dor-lómin, naar Doriath gestuurd voor bescherming nadat zijn vader, Húrin, gevangen is genomen door Morgoth. Thingol, de koning van Doriath, neemt Túrin op als zijn pleegzoon, wat het begin markeert van een ander belangrijk en tragisch verhaal binnen het Eerste Tijdperk. Túrin’s vriendschap met Beleg, een Elf, is een lichtpunt in zijn anders zo donkere en tumultueuze leven.
F.A. 495: Val van Glaurung
Glaurung werd verslagen in het jaar F.A. (Eerste Tijdperk) 495. Deze gebeurtenis vond plaats in de Slag bij Cabed-en-Aras, een locatie in de buurt van de ruïnes van Nargothrond, een van de grote Elfenkoninkrijken van Beleriand. Túrin Turambar, een van de grootste menselijke helden van het Eerste Tijdperk, confronteerde Glaurung op de brug over de rivier de Narog. In deze beslissende confrontatie slaagde Túrin erin Glaurung een dodelijke slag toe te brengen, ondanks de draak’s machtige krachten en misleidende woorden. De dood van Glaurung markeerde een belangrijk moment in de geschiedenis van het Eerste Tijdperk, hoewel het ook gepaard ging met tragische gevolgen voor Túrin en zijn familie, door de vervloekingen en manipulaties van Glaurung die hun levens al hadden verwoest.
Leuk om te weten: Glaurung, ook bekend als de Vader van Draken, is een van de meest gevreesde wezens in de mythologie van J.R.R. Tolkien, met name in “De Silmarillion“. Hij was de eerste van de draak-soort die door Morgoth, de duistere heer van Angband, in het Eerste Tijdperk werd voortgebracht. Glaurung staat bekend om zijn immense kracht, zijn vernietigende vuuradem, en vooral zijn kwaadaardige intelligentie en vermogen tot manipulatie.
F.A. 502: Het einde van Thingol
In F.A. 502 Thingol was geobsedeerd geraakt door de Silmaril en eiste van de Dwergen dat ze een halsketting maakten om de juweel te dragen. De Dwergen, die zelf verlangden naar de Silmaril als betaling voor hun vakmanschap, vermoordden Thingol in een daad van hebzucht en verraad. Dit incident markeert een tragisch keerpunt in de relaties tussen de Elfen en Dwergen en leidt tot de verdere ondergang van Doriath. De relatie tussen deze twee volken loopt eigenlijk door alle verhalen en boeken van Tolkien heen.
F.A. 503: De geboorte van Eärendil
Het jaar daarop, F.A. 503, wordt Eärendil de Half-Elfen geboren uit de verbintenis van Tuor en Idril. Eärendil zou later een cruciale rol spelen in de geschiedenis van Midden-Aarde, vooral in de strijd tegen Morgoth.
F.A. 510: De val van Gondolin
In F.A. 510 valt Gondolin, het laatste Elfenkoninkrijk, door de krachten van Morgoth, na verraad van binnenuit door Maeglin. Tuor en Idril ontsnappen met enkele overlevenden, waaronder hun zoon Eärendil. Gil-galad wordt uitgeroepen tot Hoge Koning van de Noldor, een teken van de voortdurende weerstand tegen Morgoth.
F.A. 532: Geboorte van Elrond en Elros
In F.A. 532 worden de half-Elfen tweelingbroers Elrond en Elros geboren uit Eärendil en Elwing. Hun lot zou diepgaand verbonden blijven met de toekomst van Midden-Aarde.
F.A. 534: Reis naar het Westen van Eärendil
Eärendil begint in F.A. 534 aan zijn gewaagde reis naar het Westen, op zoek naar Valinor, om de Valar te smeken om hulp tegen Morgoth.
F.A. 538: Het laatste conflict om de Silmaril
In F.A. 538 proberen de zonen van Fëanor de Silmaril van Elwing te heroveren bij de Havens van Sirion. Elwing werpt zichzelf in zee om de Silmaril te beschermen, maar slaagt er wonderbaarlijk in zich met Eärendil te herenigen. Maglor, een van de zonen van Fëanor, neemt Elrond en Elros gevangen en voedt hen op, wat een onverwachte wending in hun levens brengt.
F.A. 540: De vernietiging van de laatste Noldor vestigingen
Tegen het jaar F.A. 540 had Morgoth zijn veroveringen in Midden-Aarde bijna voltooid. Hij vernietigde de laatste vestigingen van de Noldor, waarmee hij zijn greep op het noordelijke koninkrijk Beleriand verstevigde. Dit markeerde een donkere periode waarin de macht van Morgoth op zijn hoogtepunt was en de hoop van de vrije volkeren van Midden-Aarde erg uitzichtloos leek.
F.A. 542: Eärendils aankomst in Valinor
In een wanhopige poging om hulp te zoeken, slaagde Eärendil erin om in F.A. 542 Valinor te bereiken, vergezeld door de Silmaril. Zijn smeekbede aan de Valar om tussenbeide te komen in de strijd tegen Morgoth in Midden-Aarde was een keerpunt. Dit was de eerste keer sinds de verbanning van de Noldor dat een sterveling Valinor betrad om de Valar om hulp te vragen.
F.A. 545: Begin van de Oorlog van Gramschap
Geroerd door het pleidooi van Eärendil, begonnen de Valar in F.A. 545 aan de Oorlog van Gramschap tegen Morgoth. Deze epische confrontatie zou 42 jaar duren en was een van de grootste en meest verwoestende conflicten in de geschiedenis van Midden-Aarde.
F.A. 587: De nederlaag van Morgoth
In F.A. 587 behaalden de Valar eindelijk de overwinning op Morgoth. Deze overwinning kwam echter met een grote kost: de twee overgebleven Silmarils gingen voor altijd verloren, en de noordelijke landen, inclusief Beleriand, werden in de zee verzwolgen. Mordor, dat later het rijk van Sauron zou worden, rees uit de zee op. Dit einde van het Eerste Tijdperk bracht zowel verlichting van de duisternis van Morgoth als een nieuw tijdperk van onzekerheid.
F.A. 590: De verbanning van Morgoth naar de void
Na zijn nederlaag werden Morgoth’s banden met Arda definitief verbroken toen de Valar hem in F.A. 590 in de Leegte (de Void) wierpen, een rijk buiten Arda, gekenmerkt door volledige nietsheid. Deze actie verwijderde zijn directe invloed uit de wereld, maar zijn nalatenschap van kwaad en de zaden van toekomstige conflicten bleven bestaan.
Een overzicht van de belangrijkste personages van het Eerste Tijdperk
Ik begrijp dat de bovenstaande tekst wat overweldigend kan zijn. Hieronder heb ik een kort overzicht gemaakt van de belangrijkste personages van het Eerste Tijdperk. Het liefst had ik deze lijst nog uitgebreid met 100 extra personages, maar dan zou deze blog wel heel erg lang worden 😉.
- Fëanor: Een van de meest getalenteerde Elfen ooit, bekend om het creëren van de Silmarils. Zijn eed en daden hadden grote invloed op de geschiedenis van de Noldor en hun strijd tegen Morgoth.
- Fingolfin: Halfbroer van Fëanor en een nobele koning van de Noldor. Bekend om zijn moed, waaronder zijn heroïsche duel met Morgoth, wat hem een legendarische status verleende.
- Turgon: Zoon van Fingolfin en stichter van Gondolin, een verborgen Elfenstad. Turgon was een belangrijke leider en zijn stad was een van de laatste bastions tegen Morgoth.
- Beren: Een sterfelijke mens, beroemd om zijn liefde voor Lúthien en hun queeste om een Silmaril uit de kroon van Morgoth te stelen, een verhaal van grote liefde en opoffering.
- Lúthien: Dochter van Thingol en Melian, een Maia. Bekend om haar ongeëvenaarde schoonheid en krachtige magie. Ze speelde een cruciale rol in de queeste om de Silmaril en haar liefde voor Beren.
- Thingol: Koning van Doriath, een van de oudste en machtigste Elfenkoningen. Zijn huwelijk met Melian de Maia en zijn relatie met Lúthien waren cruciaal voor veel verhalen van het Eerste Tijdperk.
- Melian: Een Maia die de vorm van een Elf aannam en met Thingol trouwde, waardoor Doriath werd beschermd door een magische gordel. Haar wijsheid en kracht waren van groot belang voor de Elfen van Doriath.
- Morgoth (Melkor): De primaire antagonist van het Eerste Tijdperk, de eerste Dark Lord en de bron van alle kwaad in Midden-Aarde. Zijn diefstal van de Silmarils en zijn oorlog tegen de Vrije Volkeren vormen de kern van de conflicten in deze periode.
- Húrin en Túrin: Húrin was een menselijke held die bekend stond om zijn lange verzet tegen Morgoth. Zijn zoon, Túrin Turambar, is het onderwerp van een van de meest tragische verhalen van het Eerste Tijdperk, gekenmerkt door een reeks ongelukkige wendingen en een noodlottig einde.
- Eärendil: Een half-Elf, beroemd om zijn epische zeereis naar Valinor om de Valar om hulp te vragen tegen Morgoth. Zijn succes leidde tot de Oorlog van Gramschap en de uiteindelijke nederlaag van Morgoth.
- Elwing: Eärendils vrouw, bekend om haar rol in de bescherming van de Silmaril, wat leidde tot haar transformatie in een vogel en haar hereniging met Eärendil in Valinor.
- Maedhros en Maglor: Oudste zonen van Fëanor, betrokken bij veel van de belangrijke gebeurtenissen van het Eerste Tijdperk. Maedhros leidde de Unie van Maedhros, terwijl Maglor bekend stond om zijn prachtige muziek.
Goed om te weten: Voor het schrijven van dit artikel heb ik mijn eigen kennis en studie van Midden-Aarde gecombineerd met diverse andere bronnen. Ontdek je een fout? Mail me dan gerust op; edwin@boekendief.nl. Je mag me ook altijd lastig vallen voor andere Tolkien-gerelateerde vragen, behalve de vraag of een Balrog vleugels heeft (ja, maar ze werken niet). Die beantwoord ik niet meer 😉.
Zelf meer lezen over de geschiedenis van Midden-Aarde?
Hieronder vind je wat meer inspiratie. Weet je niet waar je moet beginnen? Lees dan mijn blog over de beste volgorde van Tolkien boeken.
De afbeeldingen in deze blog zijn afkomstig van hoe ik bepaalde dingen uit het werk van Tolkien voor me zie. Deze zijn tot leven gekomen door Midjourney AI en bewerkt door mij in zowel Photoshop als Lightroom CC.
