Tolkien heeft enorm veel boeken geschreven die zich afspelen in Midden-Aarde (Engels: ‘Middle-Earth’). Als je nog niet bekend bent met de boeken van Tolkien, is het handig om de boeken in de juiste volgorde te lezen. Natuurlijk is dit wel erg afhankelijk van de leeftijd van de lezer. Sommige boeken, zoals de 12-delige History of Middle-Earth serie, raad ik echt niet aan voor jongere lezers. De Hobbit weer wel. Wellicht ken je Midden-Aarde van één van de Hobbit of Lord of The Rings films. Misschien heb je wel een videogame gespeeld die zich afspeelt in Middle-Earth of met personages zoals orcs, hobbits, tovenaars en elfen. Je interesse is dan vast gewekt! De boeken zijn een absolute aanrader. In dit artikel lees je de volgorde die ik aanraad voor de reeks populaire Tolkien boeken.
De Hobbit / The Hobbit
Dit boek is al meer dan 80 jaar een bestseller. John Ronald Reuel Tolkien schreef op een eindexamenblad (hij was docent) de woorden In een hol onder de grond woonde een hobbit… Hij wist toen nog niet wat dit betekende. Dit idee groeide uit tot het boek de Hobbit, wat later is uitgegroeid tot wat men nu aanwijst als de start van het genre fantasy. Sommige mensen menen dat dit ook meteen het hoogtepunt is.

Een prima start voor iedereen die zich wil verdiepen in de wereld van Tolkien en Midden-Aarde. Dit boek is ook verfilmd.

In de ban van de Ring / The Lord of The Rings
Deze serie boeken bestaat uit drie delen. De trilogie wordt gezien als de basis van de moderne fantasy genoemd. Het is een vervolg op het kinderboek de Hobbit. Het is tevens een van de best verkochte boeken ooit. Wereldwijd is het boek meer dan 150 miljoen keer verkocht. De titel van het boek verwijst naar Sauron, de schurk in het verhaal. Je leest de boeken gewoon in de volgorde van publicatie. De drie delen heten:
- 🇳🇱 De reisgenoten / 🇬🇧 The Fellowship of the Ring
- 🇳🇱 De twee torens / 🇬🇧 The Two Towers
- 🇳🇱 De terugkeer van de koning / 🇬🇧 The Return of the King




Tip: Wil je de boeken lezen? Dan is het slim om een mooie bundel te kopen met bijvoorbeeld De Hobbit en In de ban van de Ring in één.
De avonturen van Tom Bombadil / The Adventures of Tom Bombadil
Eén van de dingen die ik aan de (verder fantastische) films van Peter Jackson jammer vind, is dat Tom Bombadil ontbreekt. De Hobbits komen dit zeer kleurrijke karakter tegen op hun reis. Peter Jackson vond echter dat Tom te weinig toevoegde aan het verhaal en dat de film onnodig lang zou worden als dit personage er in zou zitten. Gelukkig is er wel een prachtig boek met daarin de avonturen van Tom Bombadil!

De Silmarillion / Silmarillion
Lees alles over de vroege geschiedenis van Midden-Aarde. Het is zeker niet aan te raden om met dit boek te beginnen tijdens je ontdekkingsreis door Midden-Aarde. Je doet er verstandig aan om zeker eerst de Hobbit en In de ban van de Ring te lezen. Dit boek werd door Tolkien gezien als zijn levenswerk. Hij was echter al overleden toen dit boek werd uitgegeven. Je krijgt in de Silmarillion een prachtig inkijkje in de schepping van Midden-Aarde, de eerste oorlogen en nog veel meer. Ik had op het begin wat moeite om in het boek te komen, maar ik ben héél blij dat ik uiteindelijk heb doorgezet.

Nagelaten vertellingen / Unfinished Tales
Dit vind ik een van de meest bijzondere boeken uit de serie. Deze kun je in principe ook voor de Silmarillion lezen, maar je begrijpt het nog beter als je dit erna doet. In Nagelaten vertellingen lees je verhalen over belangrijke moment uit o.a. In de ban van de Ring, die nog niet uitgebreid aan bod zijn gekomen. Zo lees je waarom Gandalf de dwergen stuurde naar Balingshoek en lees je meer over de Ruiters van Rohan. Ook lees je meer achtergrondinformatie over gebeurtenissen uit de geschiedenis van Midden-Aarde, die maar mondjesmaat aan bod komen in de Silmarillion.

The Complete History of Middle-earth
Ben je na de bovenstaande boeken nog niet uitgelezen? Verdiep je dan eens in de 13-delige serie met daarin de geschiedenis van Midden-Aarde. Deze boeken zijn echter niet beschikbaar in het Nederlands, dus je zal het met een Engelstalige versie moeten doen. Deze serie bestaat uit meerdere verhalen en analyses van Tolkien zelf. Het boek is echter samengesteld en aangevuld door zijn zoon, Christopher Tolkien. Je leest er hier meer over.

Tip: Wil je meer van Tolkien lezen, maar heb je even geen zin in Midden-Aarde? Probeer dan eens het lieve korte verhaal Roverandom. Dit gaat over een hond die een tovenaar in zijn broek bijt en in een speelgoedhond wordt getoverd. Hij moet zich zelfs op de maan schuil houden! Dit is een van mijn lievelingsboeken in de categorie korte verhalen.
De kinderen van Húrin / The Children of Hurin
Je leest in dit boek over Túrin Turambar en het gevecht dat hij heeft moeten voeren met de draak Glaurung. Dit verhaal kom je ook al deels tegen in o.a. de Silmarillion en The Complete History of Middle-Earth, maar wordt in dit boek nog beter verwoord. Een interessante vertelling, geschreven door J.R.R Tolkien, bewerkt door zijn zoon.


Hieronder bekijk je een samenvatting van dit verhaal in een video met Engelse voice-over.
Beren en Luthien / Beren and Luthien
Dit was niet mijn favoriete boek uit de serie, maar toch alleraardigst om te lezen als je de voorgaande boeken al hebt verslonden. De relatie tussen Beren en Luthien is voor de fans van In de ban van de ring wellicht interessant. Beren is een sterfelijke man, Luthien een elf. Zij is wel onsterfelijk. De relatie tussen Aragorn en Arwen is precies hetzelfde. Veel mensen vinden dat de romance tussen Beren en Luthien de grondslag vormt van de relatie tussen Aragorn en Arwen.


De val van Gondolin / The Fall of Gondolin
Dit boek is een van de laatste werken die gepubliceerd is in de serie boeken over Midden-Aarde. Een prachtig verhaal met de stad Gondolin uit de Silmariliion centraal. Je zou de laatste drie boeken qua volgorde zelf in kunnen delen. Lees deze boeken wel nadat je in ieder geval de Silmarillion hebt gelezen!

Nog meer boeken?
Naast de bovenstaande boeken zijn er nog meer boeken die zich afspelen in of rondom Midden-Aarde. Al ben je met de tientallen boeken die hierboven staan natuurlijk wel flink wat jaren zoet! Waarschijnlijk zullen er ook boeken bij zitten die je niet in één ruk uit zal lezen. Zo zijn de Silmarillion en de 13-delige serie The Complete History of MIddle-Earth wel wat lastig om doorheen te komen. Je bent daarna wel een expert op het gebied van Midden-Aarde. Meer lezen en weten? Verdiep je dan eens in de diverse Tolkien verenigingen in het buitenland!